Değerlendirme

 

 

Türkiye'nin Yüzey Şekilleri -I-

1. Türkiye'de akarsuların genel olarak yatak eğimleri fazladır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu durumun ortaya çıkardığı sonuçlardan değildir?
A) Alüvyon taşıma güçleri fazladır.
B) Enerji potansiyelleri yüksektir.
C) Ulaşımda kolaylık sağlarlar.
D) Akış hızları fazladır.
E) Mekanik aşındırmaları fazladır.


2.Orojenez sonucunda oluşmuş Horst ve Grabenler haritadaki taralı alanlardan hangisinde görülür?
A) I B) II C) III D) IV E) V


3. Toprak oluşumunda etkili olan en önemli faktörlerden biri de çözünmeye uğrayan ana kayanın özelliğidir.
Yukarıdaki Türkiye haritasında işaretlenen yerlerdeki topraklardan hangisinin oluşumunda ana kaya etkili olmamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V


4. Yükseltinin fazla olduğu ovalarda tarım ürünlerinin çeşitliği azdır.
Aşağıda verilen ovaların yükseltileri dikkate alınırsa hangisinde tarım ürünü çeşitliliğinin daha az olduğu söylenebilir?
A) Menemen B) Çukurova C) Silifke
D) Başkale E) Altınbaşak


5. Akdeniz Bölgesi'nde mağara, obruk, polye, lapya gibi yer şekillerine sıkça rastlanır.
Akdeniz Bölgesi'nin hangi özelliği bu yer şekillerinin oluşumuna neden olur?
A) Ortalama yükseltisinin fazla olması
B) Rüzgâr aşındırmasının etkili olması
C) Karstik arazinin geniş yer kaplaması
D) Çok sayıda göl bulunması
E) Kıta sahanlığının dar olması


6. Aşağıdakilerden hangisi üzerinde Türkiye'nin yer şekillerinin etkisi yoktur?
A) Kısa mesafelerde iklim değişikliği
B) Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım güçlüğü
C) Kıyı ile iç kesimler arasında yağış miktarının farklı olması
D) Akdeniz kıyılarında yazların sıcak ve kurak geçmesi
E) Ege kıyılarında denizin Akdeniz kıyılarına göre sığ olması


7. Aşağıdaki ovalarımızdan hangisi oluşum bakımından delta ovası özelliği taşımamaktadır?
A) Adapazarı ovası B) Bafra ovası
C) Çukurova D) Silifke ovası
E) Menemen


8. Çözünebilen kayaçların bulunduğu alanlarda meydana gelen oluşumlardan biri de karstik göllerdir.
Buna göre, Türkiye'de aşağıda verilenlerden hangisinde karstik göl oluşumu daha fazladır?
A) Antalya Bölümü
B) Adana Bölümü
C) Yukarı Sakarya Bölümü
D) Orta Fırat Bölümü
E) Ergene Bölümü


9.Türkiye'nin yeryüzü şekilleri düşünüldüğüne yukarıdaki haritada oklar doğrultusunda ilerleyen nemli hava kütlelerinden hangisinin iç kısımlara sokulma ihtimali daha fazladır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5


10.Yukarıdaki yer şekillerinden hangileri Türkiye'de görülmez?
A) I ve IV B) II ve III C) Yalniz III
D) I ve II E) I ve III


11.Doğu Anadolu'da kış mevsimindeki yağışlarının kar şeklinde düşmesi, yukarıda yıllık akım grafiği verilmiş akarsuyun;
I. Kış aylarında akımın en düşük düzeye inmesi
II. İlkbaharda akımının maksimum düzeye ulaşması
III. Kimyasal erimenin artması
IV. Rejiminin düzenli olması
gibi özelliklerinden hangilerinin ortaya çıkmasında etkilidir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) Yalnız IV


12. Akarsuların taşıdığı maddeyi, denize ulaştırdığı yerlerde falez (yalıyar) oluşumu görülmez.
Buna göre, taralı kıyılardan hangisinde falez oluşması beklenmez?
A) I B) II C) III D) IV E) V


13. Türkiye okyanuslara kıyısı olmadığı için kıyılarında gel -git genliği azdır.
Türkiye kıyılarında gel - git olayı daha etkili olsaydı aşağıdaki ovalardan hangisinin oluşması beklenemezdi?
A) Antalya Ovası B) Altınbaşak
C) Adapazarı Ovası D) Çukurova
E) Amik Ovası


14. I. Marmara'da Kapıdağ Yarımadası
II. Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında falezlerin oluşması
III. Marmara'da Büyük ve Küçük Çekmece göllerinin oluşması
Yukarıda verilenlerden hangileri dalga ve akıntıların biriktirmesi sonucunda oluşmamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III


15.Eğim ve yağış arttıkça heyelan ve toprak kaymaları artar. Buna göre, harita üzerinde numaralanmış bölgelerden hangisinde heyelan ve toprak kaymalarına daha fazla rastlanır?
A) I B) II C) III D) IV E) V



Cevap Anahtarı
1-C / 2-A / 3-C / 4-D / 5-C
6-D / 7-A / 8-A / 9-A / 10-C
11-A / 12-D / 13-D / 14-B / 15-D




Türkiye'nin Yüzey Şekilleri -II-

1. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin jeolojik dönemlerde geçirdiği oluşumlarla ilgili bir özellik değildir?
A) Kıvrım dağlarının oluşması
B) Batı Anadolu'da kırıklı yapının oluşması
C) Çeşitli madenlerin oluşması
D) Engebeli araziler yanında geniş düzlüklerin de bulunması
E) Kuzeye doğru gidildikçe Güneş ışınlarının dar açılarla gelmesi


2. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'deki, dağların genel özelliklerinden biri değildir?
A) Doğu-batı yönlü uzanırlar
B) Volkanik dağlar, sıradağ özelliği gösterir.
C) Doğuya gidildikçe yükseltileri artar.
D) Kuzey ve güneydeki dağlar kıyıya paralel uzanırlar.
E) İç Batı Anadolu ve Doğu Anadolu'da birbirlerine yaklaşırlar.


3. Bazı yanardağlar oluştuktan sonra yeni bir patlamayla tepe kısmı uçmakta ve burada bir çukurluk (kaldera) oluşabilmektedir.
Aşağıdaki dağlarımızdan hangisi yukarıda verilen açıklamayı örneklendirir?
A) Yıldız B) Nemrut
C) Menteşe D) Kaçkar
E) Amanos


4.Ege Bölgesi'nde orojenez sonucu oluşmuş bir yeryüzü şeklinin kesiti yukarıda gösterilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi X ve Y ile gösterilen yer şekillerine örnek olarak gösterilemez?
A) Büyük Menderes Ovası B) Madra Dağı
C) Bakırçay Ovası D) Yıldız Dağları
E) Bozdağlar


5. Aşağıdakilerden hangisinin fazla olması, Doğu Anadolu Bölgesi'nin ortalama yükseltisinin diğer bölgelerimize göre daha fazla olduğunu kanıtlamaz?
A) Kar yağışlarının B) Kapalı havzaların
C) Vadilerin derinliğinin D) Sirk göllerinin
E) Donma süresinin


6. Çukurova ve Çarşamba delta ovaları, Konya ve Malatya ovalarından daha verimlidir.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun nedenleri arasında gösterilemez?
A) Çukurova ve Çarşamba ovalarının oluşumunda taşınmış toprakların (alüvyon) fazla olması
B) Ovalardaki sulama koşullarının farklı olması
C) Yılık sıcaklık ortalamalarının farklı olması
D) Yıllık yağış miktarlarının farklı olması
E) Konya ve Malatya ovalarında bitki örtüsünün daha cılız olması


7. Türkiye'deki arazilerin %92'si deprem kuşağı üzerinde bulunmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin deprem kuşağı üzerinde bulunmasının nedenleri arasında sayılamaz?
A) Genç oluşumlu arazilerin yaygın olması
B) Alp-Himalaya sistemi üzerinde bulunması
C) Kırıklı yapıya sahip olması
D) Tabakaların yerleşmemiş olması
E) I. jeolojik zaman oluşumlarının bulunması


8. Akarsular tarafından derin vadilerle parçalanmış düz veya hafif engebeli yüksek düzlüklere plato denir.
Aşağıdakilerden hangisi ülkemiz platolarının ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Ortalama yükseltileri fazladır.
B) Ovalardan sonra yoğun yerleşme alanlarıdır.
C) Tahıl tarımı için uygun alanlarıdır.
D) Kırık hatları üzerinde yer alırlar.
E) Hayvancılık ve yaylacılık faaliyetleri yaygındır.


9. Erzurum-Kars platosu verimli lav topraklarıyla örtülüdür.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, Erzurum-Kars platosunda tarım yerine hayvancılık faaliyetlerinin yapılmasının temel nedenidir?
A) Yüksek olması nedeniyle ikliminin tarıma elverişsiz olması
B) Toprakların parçalı olması
C) Hayvancılığın ekonomik gelirinin fazla olması
D) Tarım ürünleri çeşidinin az olması
E) Hayvancılığın devlet tarafından desteklenmesi


10.Yukarıda yıllık akım durumu mevsimlere göre verilmiş olan akarsuyun aşağıda verilen Türkiye haritası üzerinde taralı yerlerden hangisinde yer aldığı söylenebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V


11.Yukarıdaki haritada Çukurova ve onu oluşturan Seyhan ve Ceyhan nehirleri gösterilmektedir.
Bu ova için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Taban seviyesine yakındır.
B) Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin getirdiği alüvyonlar ile oluşmuştur.
C) Oluşumunda kıyının sığ olması etkilidir.
D) Dalga aşındırmasına bağlı falezlere rastlanır.
E) Delta ovası olduğu için tarıma elverişlidir.


12. Türkiye akarsularının genel özellikleri düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ege'ye dökülen akarsularımız menderesler oluştururlar.
B) Rejimleri genelde düzensizdir.
C) Akdeniz'e dökülenler, denge profiline en yakındır.
D) Havzaları dar, boyları kısadır.
E) Genelde enerji potansiyelleri fazladır.


13. Türkiye yakın jeolojik devirdeki epirojenik hareketlerle bugünkü görüntüsünü almıştır.
Bu oluşum akarsularımızın en çok hangi özelliğini etkilemiştir?
A) Denge profiline ulaşmamalarını
B) Ulaşıma elverişsiz olmalarını
C) Debilerinin düşük olmasını
D) Rejimlerinin düzensizliğini
E) İlkbaharda kar erimeleri ile debilerinin artmasını


14. Ülkemizin akarsuları ulaşıma elverişli değildir.
Aşağıdaki verilenlerden hangisi akarsularımızda ulaşım yapılamamasının nedenlerinden biri değildir?
A) Yatak eğimlerinin fazla olması
B) Debilerinin (akım) düşük olması
C) Doğu-batı yönünde akmaları
D) Akarsu yataklarının darlığı
E) Rejimlerinin düzensiz olması


15.Yukarıda oluşumu gösterilen yer şekline Türkiye'de örnek olarak aşağıdakilerden hangisi verilebilir?
A) Gelibolu Yarımadası B) Gökçeada
C) Kapıdağ Yarımadası D) İzmit Körfezi
E) Sinop İnceburun


16. Yer yapısının geçirdiği evreler incelendiğinde Türkiye'nin genç oluşumlu bir ülke olduğu görülmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu oluşumun sonuçlarından biri değildir?
A) Deprem kuşağı içinde bulunması ve bundan etkilenmesi
B) Akarsu aşındırma şekillerinin fazla olması
C) Sıcak su kaynaklarının bol olması
D) Buzul etkisiyle oluşan kıyılara rastlanmaması
E) Akarsuların enerji potansiyelinin fazla olması



Cevap Anahtarı
1-E / 2-B / 3-B / 4-D / 5-B
6-E / 7-E / 8-D / 9-A / 10-A
11-D / 12-C / 13-A / 14-C / 15-C
16-D